شاید تا به حال سینه‌های بزرگ با ظاهری ناخوشایند در اندام آقایان را مشاهده کرده باشید و ذهن شما درگیر بحث طبیعی یا غیر طبیعی سایز آنها شده باشد. جالب است بدانید که یکی از بیماری‌های شایع در آقایان بحث بزرگ شدن سینه (پستان) است که تحت تاثیر عوامل مختلفی بافت سینه آنها بزرگتر از اندازه طبیعی می‌شود. ما در این مقاله به شما خواهیم گفت که بزرگ شدن سینه در مردان چیست و با بررسی عامل بزرگ شدن سینه در مردان، راه‌های درمان آن را شرح خواهیم داد.
ژنیکوماستی چیست؟
بزرگ شدن سینه در مردان در عمل پزشکی با نام ژنیکوماستی شناخته می‌شود. این عارضه ممکن است در تمام سنین اعم از دوران نوزادی، بلوغ و بزرگسالی با بزرگ شدن بافت سینه در آقایان بروز کند. در واقع با فشار دادن سینه آقایان، یک توده بزرگ زیر سینه آنها احساس خواهید کرد. این توده به راحتی حرکت می‌کند و هنگام لمس کردن نیز ممکن است، حساس شود. ژنیکوماستی می‌تواند به دلایل مختلفی به وجود آید اما اغلب به عدم تعادل در هورمون‌های تستوسترون و استروژن رخ میدهد و قابل درمان است.
بزرگی سینه در آقایان ممکن است نشانه ای از چاقی یا عدم تعادل هورمونی مانند اختلالات مختلف غدد درون ریز باشد که تولید تستوسترون را تحت تاثیر میدهد. اختلال ناشی از کبد یک عارضه جانبی است که برای درمان سرطان پروستات، بار دیگر به دلیل تعادل استروژن در گردش خون افزایش میابد. درمان ژنیکوماستی بستگی به علت زمینه ای دارد.
بزرگ شدن بافت پستان در مردان حالتی است که به آن “ژنیکوماستی” Gynecomastia” گفته می‌شود. ضخامت بافت طبیعی پستان در مردان، معمولاً کمتر از ۲/۵ تا ۳ سانتیمتر است، ولی در حالت ژنیکوماستی، بافت غدد پستان بزرگ می شود. بزرگی پستان ممکن است در یک سمت و یا در هر دو طرف ایجاد شود. ممکن است این افزایش اندازه سینه، موجب حساس‌شدن و دردناک شدن بافت پستان شود.
در حالت طبیعی، هورمون‌های جنس مخالف به مقدار بسیار کم در بدن زنان و مردان ترشح می‌شود. برخی داروهایی که بدون نسخه فروخته و مصرف میشوند، داروهای غیر قانونی، برخی داروهایی که برای افزایش حجم عضله و دوپینگ استفاده میشوند، برخی تومورها و بیماری‌ها می توانند موجب بزرگی بزرگ شدن بافت پستانها شوند.
دلایل ژنیکوماستی یا بزرگ شدن سینه در مردان
همانطور که در بخش ژنیکوماستی چیست گفته شد، ژنیکوماستی زمانی رخ میدهد که بافت غدد پستانی در مردان به سرعت رشد می‌کند. این اختلال می‌تواند باعث بزرگ شدن، درد یا ناراحتی در سینه شود. بر این اساس، ژنیکوماستی می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییرات هورمونی: ژنیکوماستی معمولا به دلیل عدم تعادل هورمون‌های استروژن و تستوسترون رخ میدهد. استروژن یک هورمون زنانه است که در مردان نیز در مقادیر کم وجود دارد. این هورمون رشد سینه‌ها را کنترل می‌کند، که البته اگر بدن بیش از حد استروژن تولید کند یا سطح تستوسترون پایین باشد، همواره امکان بزرگ شدن سینه‌ها وجود دارد.
- داروها: برخی از داروها، مانند داروهای ضد افسردگی، داروهای هورمونی، داروهای ضد آندروژن، داروهای ایدز و آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند باعث بروز ژنیکوماستی شود.
- شرایط پزشکی و بیماری: برخی از بیماری‌ها مانند بیماری کبد، بیماری کلیه، نارسایی‌های قلبی، تومورهای آدرنال، تیروئید، اعتیاد به مصرف الکل و غیره باعث بزرگ شدن سینه می‌شود.
- عوامل ژنتیکی: ژنیکوماستی ممکن است دلیل ارثی داشته باشد.
بیشتر بخوانید :هر آنچه که باید راجع به مراقبت بعد از پروتز سینه بدانید !
علائم ژنیکوماستی چیست؟
طبق آنچه در تشریح دلایل ژنیکوماستی چیست، توضیح داده شد، زمانی که ترشح هورمون تستوسترون (هورمون مردانه) نسبت به استروژن (هورمون زنانه) در بدن کاهش یابد، می‌تواند باعث به وجود آمدن ژنیکوماستی شود. البته علائم ژنیکوماستی در مردان با تشدید بیماری و افزایش شدت اختلالات هورمونی شدید یافته و باید هر چه سریع‌تر نسبت به درمان آنها اقدام کرد. شایع‌ترین علائم ژنیکوماستی در مردان عبارتند از:
- بزرگ شدن سینه‌ها و نوک پستان
- تورم غیر طبیعی بافت سینه
- احساس درد در بافت سینه
- ایجاد حساسیت نسبت به تماس فیزیکی
- ترشح مایع از نوک سینه
- تجمع چربی موضعی
- ایجاد پوست اضافی در ناحیه سینه‌ها
مشکل بزرگ شدن پستان در پسران در چه سنی شایع است؟
زمان شروع ژنیکوماستی تحت تاثیر عوامل و شرایط مختلف متفاوت است و می‌تواند از دوران نوزادی آغاز شود. اما شیوع علائم آن از ۱۲ تا ۱۵ سالگی بیشتر و بسیاری از مردان بالای ۵۰ سال سن نیز به دلیل افزایش مشکلات هورمونی، دچار ژنیکوماستی میشوند.
ژنیکوماستی در نوزادان
حدود نصف نوزادان پسر ممکن است به دلیل اثر هورمون استروژن موجود در بدن مادر با سینه‌های بزرگ و متورم به دنیا بیایند. معمولا این عارضه دو تا سه هفته بعد از تولد برطرف می‌شود و جای هیچگونه نگرانی نیست.
ژنیکوماستی در دوران بلوغ
اغلب مردان در دوران بلوغ با تغییرات هورمونی روبرو هستند که یکی از مشکلات شایع، به وجود آمدن ژنیکوماستی و بزرگ شدن پستان و بافت سینه است. این تغییرات در اندام بدن نیاز به درمان خاصی ندارد و اغلب ظرف 6 ماه تا 2 سال طول می‌کشد تا سینه‌های متورم به حالت طبیعی برگردند.
ژنیکوماستی در سنین میانسالی
مردان در سنین بزرگسالی و میانسالی به ویژه ۵۰ تا 80 سالگی ممکن است علائم بزرگ شدن سینه‌ها را مشاهده کنند. به طوری که به ازای هر 4 نفر مرد مسن، حداقل یک نفر به ژنیکوماستی مبتلا است و علت آن مشخص نیست.
تشخیص مشکل ژنیکوماستی
برای تشخیص ژنیکوماستی باید بافت سینه، شکم و اندام تناسلی مردان توسط پزشک متخصص بررسی شود. به طوری که اگر بافت غده سینه در مردان بزرگتر از ۲ سانتی متر باشد، شخص مورد نظر دچار ژنیکوماستی است.
همچنین پزشک برای اطمینان از عدم ابتلا به بیماری‌های دیگر، آزمایش خون، آزمایش ادرار، ماموگرافی، سی تی اسکن، سونوگرافی بیضه، بیوپسی بافتی و سایر آزمایش‌های هورمونی را انجام میدهد تا دلیل بزرگ شدن سینه در مردان مشخص شود. از آنجایی که بروز سرطان سینه در مردان بسیار نادر است، آبسه سینه (عفونت بافت سینه) نیز می‌تواند باعث تورم شود که با نتایج آزمایشات این موارد بررسی خواهد شد.
لازم است بدانید که پدیده بزرگ شدن سینه آقایان در اغلب موارد با برقراری تعادل بین هورمون‌ها یا مصرف داروهای تجویز توسط پزشک برطرف می‌شود. اما در شرایط حاد تنها راه حل درمان آن عمل ژنیکوماستی است. برای اینکه بدانید عمل ژنیکوماستی چیست، حتما ادامه این مطلب را بخوانید.
بهترین درمان ژنیکوماستی را می دانید؟
در بسیاری از موارد، درمان خاصی مورد نیاز نیست. پزشک شما ممکن است هر ماه اندازه پستان را پیگیری کند و تحت نظر داشته باشد. در ۹۰ درصد پسران نوجوان، ژنیکوماستی در مدت کمتر از سه سال خود به خود برطرف می‌شود. برخی اوقات با قطع مصرف دارویی که به ژنیکوماستی منجر شده است مانند مواد دوپینگ ، مشکل برطرف می‌شود.
درمان دارویی برای ژنیکوماستی بهتر است یا جراحی؟
در موارد نادری، درمان‌های دارویی برای ژنیکوماستی استفاده میشوند، مخصوصا اگر درد و حساسیت وجود داشته باشد. درمان دارویی ممکن است بتواند بافت اضافی پستان را برطرف کند. گاهی برای از بین بردن بافت اضافی، جراحی انجام می‌شود.
اگر علت بزرگ شدن پستانها، بیماری یا تومور باشد، علت اصلی باید درمان شود.در اغلب مردان، ژنیکوماستی در هر دو سینه مشاهده می‌شود ولی اگر تنها یکی از سینه‌ها برآمده بود باید جهت معاینه دقیق‌تر به پزشک مراجعه شود.
هر افزایش بافت چربی سینه ، ژنیکوماستی نیست
برخی از پسران و مردان، در قفسه سینه ی خود بافت چربی زیادی دارند و ممکن است این بافت چربی طوری به نظر برسد که انگار پستانها بزرگ شده‌اند. به این حالت “ژنیکوماستی کاذب” گفته می‌شود.
بعضی از مردان هم تنها به دلیل چاقی، دارای پستان های برآمده هستند، اما در بزرگی سینه به دلیل بزرگ شدن غدد سینه یعنی ژنیکوماستی، چاقی موثر نیست.غده دقیقا زیر نوک سینه متمرکز است، ولی چربی در کلیه مناطق سینه پخش می‌شود.
داروهایی که باعث بزرگی سینه پسران می شوند
ئبعضی از مهم‌ترین داروهایی که باعث بروز این حالت میشوند عبارت‌اند از: دیگوکسین (لانوکسین) برای بیماری قلبی، اسپرونولاکتین (آلداکتون)، سایمتیدین بلوک‌کننده اسید معده، کتوکونازول (نیزورال) برای عفونت قارچی، فیناستراید (پروسکار) و داناستراید (اودارت) برای بزرگی پروستات.
لازم به ذکر است که داروهای مخدری نظیر آمفتامین، ماری جوانا و هروئین و بیماری کبدی ناشی از افراط در مصرف الکل نیز باعث بزرگ شدن پستان می‌گردند.
آیا سینه مردان هم ممکن است سرطانی شود؟
احتمالاً نه. سرطان پستان در مردان بسیار نادر است. توده‌ای که در اثر سرطان ایجاد شده باشد، معمولاً درست زیر نوک سینه ایجاد نمی‌شود.
خصوصیات و ماهیت بافت سرطانی با بافت حاصل از بزرگ شدن پستان در اثر ژنیکوماستی متفاوت است. سرطان پستان ممکن است موجب فرورفتگی پوست یا ایجاد ترشح خونی از سینه شود. پزشک شما می‌تواند نوع توده را تشخیص دهد و بفهمد که توده، سرطانی است یا نه.
اگر در مورد توده سینه هر گونه سئوالی داشتید می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید.در موارد مشکوک ممکن است نیاز به‌انجام ماموگرافی و یا نمونه‌برداری باشد. اغلب برآمدگی‌های پستان در مردان، غیر سرطانی است و مربوط به وضعیتی به نام ژنیکوماستی یا همان بزرگی غدد پستان است، اما بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق آن مشخص شود.
اگرچه سرطان پستان در مردان شایع نیست اما امکان‌پذیر است. در دنیا، حدود ۲۰۰۰ مرد در سال جاری مبتلا به سرطان پستان شناخته شده‌اند.
سرعت مرگ ناشی از سرطان پستان در مردان بیشتر از زنان است، یعنی حدود ۴۵۰ مرد در سال به دلیل سرطان پستان فوت می‌کنند و اما بزرگی غدد پستان در مردان چندان خطرناک نیست.
جمع‌بندی
در این مطلب موضوع ژنیکوماستی چیست را مورد بررسی قرار دادیم. همانطور که گفته شد، ژنیکوماستی یا بزرگ شدن سینه در مردان، مشکلی شایعی است که به دلیل افزایش هورمون استروژن یا کاهش هورمون تستوسترون بروز می‌کند. در صورتی که برای مدت طولانی سینه‌ها بزرگ بماند و دردناک شوند نیاز به مداخله پزشکی با مصرف دارو یا عمل ژنیکوماستی است. در صورتی‌که دچار بیماری ژنیکوماستی هستید، باید برای تشخیص و درمان این بیماری به دکتر کربلایی مراجعه کنید.